Sport to zdrowie (psychiczne)?

Wysi­łek fizycz­ny zwią­za­ny jest zarów­no ze zdro­wiem fizycz­nym jak i psy­chicz­nym. Bada­nia nauko­we suge­ru­ją sku­tecz­ność aktyw­no­ści fizycz­nej w obni­ża­niu ryzy­ka cho­rób ser­ca, cukrzy­cy (typu II), a tak­że w utrzy­my­wa­niu zdro­wej masy cia­ła oraz wzmac­nia­niu mię­śni i kości. Dodat­ko­wo, regu­lar­ny, umiar­ko­wa­ny wysi­łek obni­ża poziom stre­su i zapo­bie­ga spad­ko­wi spraw­no­ści ukła­du odpor­no­ścio­we­go spo­wo­do­wa­ne­mu stre­sem. Wie­le badań nauko­wych potwier­dza tak­że powią­za­nie mię­dzy wysił­kiem fizycz­nym a obja­wa­mi zabu­rzeń depre­syj­nych oraz lękowych.

Bada­nia prze­kro­jo­we ana­li­zu­ją­ce zwią­zek pomię­dzy wysił­kiem fizycz­nym a nastro­jem mają spój­ne wnio­ski. Regu­lar­na aktyw­ność fizycz­na obni­ża ryzy­ko zabu­rzeń depre­syj­nych wśród osób zarów­no mło­dych jak i star­szych. Bada­nia na pró­bie liczą­cej oko­ło sześć tysię­cy osób potwier­dzi­ły związ­ki pomię­dzy wysił­kiem fizycz­nym a rzad­szym wystę­po­wa­niem depre­sji, fobii spo­łecz­nej, ago­ra­fo­bii oraz fobii spe­cy­ficz­nych. Rela­cja pozo­sta­ła istot­na przy kon­tro­li zmien­nych takich jak:dane socjo­de­mo­gra­ficz­ne osób bada­nych, zgła­sza­ne przez nich cho­ro­by soma­tycz­ne oraz współ­wy­stę­pu­ją­ce zabu­rze­nia psychiczne.

Wia­ry­god­niej­szych danych dostar­cza­ją bada­nia lon­gi­tu­di­nal­ne (bada­nia pro­wa­dzo­ne na prze­strze­ni wie­lu lat), gdyż poziom podej­mo­wa­ne­go wysił­ku fizycz­ne­go nie jest sta­ły dla kon­kret­nych osób. Oso­by prze­waż­nie aktyw­ne fizycz­nie i wyspor­to­wa­ne nie­upra­wia­ją­ce wysił­ku fizycz­ne­go mają gor­szy stan psy­chicz­ny niż pozo­sta­łe gru­py bada­ne, co może wyni­kać z tego, że z jakichś powo­dów nie mogły przez pewien czas upra­wiać spor­tu. W bada­niach na pró­bie liczą­cej ponad dzie­sięć tysię­cy bada­nych wyka­za­no, że wysi­łek fizycz­ny obni­ża ryzy­ko depre­sji nawet dwa­dzie­ścia pięć lat póź­niej. W bada­niu nad popu­la­cją ludzi w wie­ku pode­szłym codzien­ne­spa­ce­ry oka­za­ły się ogra­ni­czać symp­to­my zabu­rzeń depre­syj­nych dwa lata póź­niej. Zgod­nie z bada­nia­mi nauko­wy­mi są też wnio­ski, że aktyw­ność fizycz­na jest powią­za­na z symp­to­ma­mi depre­syj­ny­mi rów­nież wśród mło­dzie­ży. W tej gru­pie osób regu­lar­ny wysi­łek fizycz­ny może chro­nić przed inny­mi zabu­rze­nia­mi psy­chicz­ny­mi np.somatoformicznymi czy lęko­wy­mi. Wynik oka­zał się jesz­cze wyż­szy wśród osób z uza­leż­nie­nia­mi od sub­stan­cji psy­cho­ak­tyw­nych. Ist­nie­je mniej badań ana­li­zu­ją­cych rela­cję mię­dzy wysił­kiem fizycz­nym a zabu­rze­nia­mi lęko­wy­mi niż depre­syj­ny­mi. Dodat­ko­wo, w bada­niach nad zabu­rze­nia­mi lęko­wy­mi moż­na odna­leźć wię­cej sprzecz­nych wnio­sków. Wyni­ka to z fak­tu, iż ćwi­cze­nia fizycz­ne mogą powo­do­wać zwięk­sze­nie ata­ków pani­ki, co wią­że się z cha­rak­te­rem tego zabu­rze­nia i nie­po­ko­jem pacjen­tów w kon­tek­ście natu­ral­nych reak­cji cia­ła, takich jak zwięk­sze­nie tęt­na, szyb­sze bicie ser­ca czy szyb­szy oddech.

Aktyw­ność fizycz­na jest sprzy­mie­rzeń­cem zdro­wia psy­chicz­ne­go. War­to jed­nak pamię­tać, że sport moż­na trak­to­wać wyłącz­nie jako for­mę pre­wen­cji czy samo­po­mo­cy, nie jako tera­pię zabu­rzeń psy­chicz­nych. Jeśli odczu­wasz cier­pie­nie w związ­ku ze swo­im funk­cjo­no­wa­niem, doświad­czasz obja­wów zabu­rzeń psy­chicz­nych bądź bory­kasz się z wąt­pli­wo­ścia­mi w tym obsza­rze – skon­sul­tuj się z psy­cho­te­ra­peu­tą. W naszym Cen­trum Psy­cho­te­ra­pii i Sek­su­olo­gii Empa­tia doświad­czo­ny zespół spe­cja­li­stów pro­wa­dzi kon­sul­ta­cje psy­cho­lo­gicz­ne, dia­gno­sty­kę, kon­sul­ta­cje lekar­skie, far­ma­ko­te­ra­pię oraz psychoterapię.