Dysfunkcje wytrysku
Problemy związane z wytryskiem to jedne z najczęściej spotykanych zaburzeń seksualnych u mężczyzn, które pozostają w cieniu innych tematów związanych z męską seksualnością. Wiele osób unika rozmów na ten temat z powodu wstydu lub błędnych przekonań, co może prowadzić do pogłębienia problemu. Dysfunkcje wytrysku mogą mieć ogromny wpływ na jakość życia seksualnego oraz relacje partnerskie. W tym artykule wyjaśnimy, czym są dysfunkcje wytrysku, jakie mogą być ich przyczyny oraz kiedy warto zgłosić się po pomoc.
Dysfunkcje wytrysku to grupa zaburzeń związanych z procesem ejakulacji (wytrysku nasienia), które mogą przybierać różne formy. Najczęściej spotykane to:
- Przedwczesny wytrysk – to najczęściej występujące zaburzenie, definiowane jako wytrysk następujący przed rozpoczęciem stosunku lub w bardzo krótkim czasie po penetracji (do ok. 1–2 minut), co uniemożliwia satysfakcję seksualną obu partnerom.
- Opóźniony wytrysk – trudność lub niemożność osiągnięcia wytrysku pomimo przedłużającego się pobudzenia seksualnego.
- Brak wytrysku – niemożliwość osiągnięcia wytrysku pomimo odpowiedniej stymulacji.
- Wytrysk wsteczny – sytuacja, w której nasienie cofa się do pęcherza moczowego zamiast być wydalone na zewnątrz, co może powodować trudności z zapłodnieniem.
- Nasieniotok – to mimowolny wypływ nasienia z cewki moczowej, bez towarzyszącego podniecenia seksualnego i orgazmu.
Przyczyny problemów z wytryskiem mogą być bardzo złożone i wynikać z różnych czynników:
- czynniki fizjologiczne: problemy hormonalne, choroby neurologiczne, cukrzyca, uszkodzenia rdzenia kręgowego czy przewlekłe infekcje dróg moczowych. Niektóre leki, takie jak antydepresanty i leki przeciw nadciśnieniowe, mogą wpływać na funkcjonowanie seksualne.
- czynniki psychologiczne: stres, lęk przed intymnością, niska samoocena, obawy przed brakiem satysfakcji partnerki/partnera, negatywne doświadczenia seksualne,
- czynniki relacyjne: problemy w związku, brak otwartej komunikacji, konflikt, brak wzajemnego zrozumienia
- styl życia: palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej, wysoki poziom stresu
Jak wygląda diagnoza i leczenie?
Podczas wizyty, specjalista przeprowadzi szczegółowy wywiad seksuologiczny dotyczący objawów, zdrowia fizycznego, stylu życia, historii seksualnej oraz relacji partnerskich. Może również zlecić badania, aby wykluczyć przyczyny fizyczne (np. poziom hormonów, stan prostaty, funkcjonowanie układu nerwowego).
Specjalista może pytać o:
- czas trwania problemu
- częstość występowania
- okoliczności, w których dochodzi do wytrysku
- obecność innych problemów seksualnych
- ogólny stan zdrowia i występowanie chorób przewlekłych.
Leczenie zależy od przyczyny i rodzaju dysfunkcji. Gdy zdiagnozowane zostanie zaburzenie wytrysku, które występuje od chwili rozpoczęcia aktywności seksualnych (wrodzone), co prawdopodobnie ma podłoże biologiczne i jest uwarunkowane genetycznie, pacjent zostaje przekierowany na farmakoterapię. Pierwotne zaburzenia wytrysku mogą mieć miejsce także w przypadku silnego lęku oraz napięcia u pacjenta i niekoniecznie mieć charakter biologiczny. Wtedy wskazane jest leczenie psychoterapeutyczne. Gdy dysfunkcja wytrysku pojawia się po okresie prawidłowego funkcjonowania, zaburzenie będzie miało podłoże psychologiczne lub biologiczne, co wymaga dokładnej diagnostyki, terapii seksuologicznej lub psychoterapii oraz leczenia farmakologicznego.
Leczenie zaburzeń wytrysku obejmuje metody dostosowane do przyczyny i rodzaju problemu. Główne formy terapii to:
- Konsultacja seksuologiczna: konsultacje obejmują jedno lub kilka spotkań z seksuologiem, których celem jest diagnoza czyli wstępne określenie przyczyn powstałej trudności, psychoedukacja oraz dobranie odpowiedniej metody pomocy. Specjalista udziela psychoedukacji i wyjaśnia pacjentowi mechanizmy związane z wytryskiem i seksualnością. W złożonych sytuacjach wskazana jest dłuższa terapia seksuologiczna, psychoterapia, farmakoterapia, lub skierowanie do lekarza innej specjalności.
- Terapia seksuologiczna: gdy pojedyncze konsultacje oraz poradnictwo nie są wystarczające w poprawie objawów zaburzeń wytrysku, zaleca się regularne spotkania ze specjalistą seksuologiem. Praca jest skoncentrowana na zaleceniach, psychoedukacji oraz zadaniach do wykonania poza gabinetem, których rezultaty omawiane są na sesjach. Opiera się m.in. na ćwiczeniach kontrolowania wytrysku czy wykorzystywaniu technik relaksacyjnych
- Psychoterapia: wskazaniem do psychoterapii jest psychologiczne podłoże zaburzeń, obejmujące często szerszy obszar życia pacjenta, a nie tylko sferę seksualną. Dlatego psychoterapia zaburzeń seksualnych koncentruje się zazwyczaj nie tylko na pracy w zakresie zmniejszenia objawów zaburzeń seksualnych, ale także w zakresie trudności psychologicznych, w relacjach z innymi, lepszego rozumienia siebie i własnych mechanizmów działania.
- Konsultacja lekarska: koncentruje się na identyfikacji i leczeniu fizycznych przyczyn zaburzeń. Lekarz może skierować na badania laboratoryjne, np. hormonów (testosteron, prolaktyna) lub badania neurologiczne i urologiczne. Dobiera leczenie farmakologiczne i zaleca leczenie chorób współistniejących (np. cukrzyca, depresja, choroby układu krążenia)
- Farmakoterapia: w przypadku przedwczesnego wytrysku mogą być stosowane leki opóźniające wytrysk (np. selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny – SSRI). W przypadku wytrysku wstecznego, pomocne mogą być leki zwiększające napięcie mięśniowe zwieracza pęcherza.
- Terapia par: jeśli trudności wynikają z problemów w związku, warto rozważyć terapię par, aby poprawić wzajemne zrozumienie i komunikację.
Warto zgłosić się po pomoc, jeśli problemy z wytryskiem są powtarzające się i utrzymują się przez dłuższy czas, szczególnie jeśli prowadzą do frustracji, unikania zbliżeń lub mają negatywny wpływ na relację z partnerem. Specjalista, taki jak seksuolog czy psychoterapeuta, pomoże zidentyfikować przyczyny problemu oraz zaproponować odpowiednie leczenie. W naszym Centrum Medycznym Empatia doświadczony zespół specjalistek i specjalistów prowadzi pomoc seksuologiczną.
Pracą w tym obszarze w Centrum Medycznym Empatia zajmują się:
lek. Kamil Gorczyca
mgr Krzysztof Nikorowicz
mgr Łukasz Musiał
mgr Paulina Łasak-Ponikło
mgr Karolina Kwiatkowska