Zaburzenia orgazmu u kobiet

W gabi­ne­cie sek­su­olo­ga jed­nym z naj­częst­szych pro­ble­mów zgła­sza­nych przez kobie­ty są trud­no­ści zwią­za­ne z osią­ga­niem orga­zmu. Choć czę­sto baga­te­li­zo­wa­ne, zabu­rze­nia te mogą zna­czą­co wpły­wać na jakość życia oraz rela­cje part­ner­skie. Orgazm, będą­cy kul­mi­na­cyj­nym momen­tem pod­czas aktyw­no­ści sek­su­al­nej, może dla nie­któ­rych kobiet sta­no­wić wyzwa­nie, a nawet być nie­moż­li­wy do osią­gnię­cia. Mimo że temat ten wciąż bywa tabu­izo­wa­ny i wzbu­dza wstyd, wyma­ga otwar­tej dys­ku­sji i zro­zu­mie­nia. W tym arty­ku­le przyj­rzy­my się defi­ni­cji orga­zmu oraz klu­czo­wym aspek­tom dia­gno­sty­ki jego zabu­rzeń u kobiet.

O orga­zmie i jego funk­cji w życiu sek­su­al­nym kobiet 

W lite­ra­tu­rze sek­su­olo­gicz­nej orgazm defi­nio­wa­ny jest jako kul­mi­na­cyj­ny moment przy­jem­no­ści sek­su­al­nej, cha­rak­te­ry­zu­ją­cy się inten­syw­ny­mi uczu­cia­mi roz­ko­szy, wyni­ka­ją­cy­mi z ryt­micz­nych skur­czów mię­śni w oko­li­cy pochwy, maci­cy i dna mied­ni­cy. Opisywany jest jako koń­co­wy etap cyklu reak­cji sek­su­al­nych, będą­cy efek­tem nagro­ma­dze­nia napię­cia sek­su­al­ne­go i jego gwał­tow­ne­go roz­ła­do­wa­nia.
Rola orga­zmu u kobiet nie jest jed­no­znacz­na, ale nie­wąt­pli­wie jed­nym z jego głów­nych celów jest dostar­cza­nie ero­tycz­nej przy­jem­no­ści. Badacze czę­sto opi­su­ją go jako znak zakoń­cze­nia sto­sun­ku. Orgazm to prze­ży­cie subiek­tyw­ne, róż­nią­ce się w odczu­ciach fizycz­nych, emo­cjo­nal­nych i men­tal­nych. Istotną rolę odgry­wa tu mózg, któ­ry prze­twa­rza bodź­ce i gene­ru­je uczu­cie przy­jem­no­ści. Pozytywne skut­ki orga­zmu obej­mu­ją reduk­cję stre­su, popra­wę nastro­ju, wzmoc­nie­nie wię­zi mię­dzy part­ne­ra­mi oraz ogól­ną popra­wę jako­ści życia. Problemy z jego osią­gnię­ciem mogą jed­nak pro­wa­dzić do fru­stra­cji, napięć w rela­cjach i obni­że­nia samooceny.

Zaburzenia orga­zmu – przy­czy­ny oraz  leczenie 

Zaburzenia orga­zmu u kobiet kla­sy­fi­ko­wa­ne są jako dys­funk­cje sek­su­al­ne. Kluczowe w dia­gno­sty­ce jest zro­zu­mie­nie kon­tek­stu ich wystę­po­wa­nia, co może pomóc w okre­śle­niu przy­czyn i dobo­rze odpo­wied­nie­go lecze­nia. Ważne jest usta­le­nie, czy dys­funk­cja ma cha­rak­ter pier­wot­ny (wystę­pu­je od począt­ku aktyw­no­ści sek­su­al­nej), czy naby­ty (poja­wi­ła się po okre­sie pra­wi­dło­we­go funk­cjo­no­wa­nia). Istotnym aspek­tem jest rów­nież zba­da­nie, czy trud­no­ści poja­wia­ją się we wszyst­kich for­mach aktyw­no­ści sek­su­al­nej, czy tyl­ko w okre­ślo­nych sytu­acjach, z wybra­ny­mi part­ne­ra­mi lub przy spe­cy­ficz­nych rodza­jach stymulacji. 

Wpływ na jakość prze­ży­wa­ne­go orga­zmu będą mia­ły rów­nież czyn­ni­ki kul­tu­ro­we i reli­gij­ne, któ­re nakła­da­ją pew­ne zaka­zy i ogra­ni­cze­nia oraz współ­wy­stę­pu­ją­ce choroby. 

Objawy tego zabu­rze­nia mogą obejmować:

1. Brak orga­zmu – nie­moż­ność osią­gnię­cia orga­zmu pomi­mo dłu­go­trwa­łej sty­mu­la­cji sek­su­al­nej, zarów­no pod­czas sto­sun­ku, jak i innych form aktyw­no­ści seksualnej.
2. Opóźniony orgazm – orgazm jest moż­li­wy do osią­gnię­cia, ale wyma­ga bar­dzo dłu­gie­go cza­su i inten­syw­nej stymulacji.
3. Zmniejszone odczu­cia sek­su­al­ne – Ograniczone uczu­cie przy­jem­no­ści i satys­fak­cji z aktyw­no­ści sek­su­al­nej, co może pro­wa­dzić do fru­stra­cji i zniechęcenia.
4. Napięcie mię­śni – U nie­któ­rych kobiet napię­cie mię­śni mied­ni­cy może utrud­niać osią­gnię­cie orgazmu.
5. Stres i nie­po­kój – Zmartwienie i lęk zwią­za­ny z nie­zdol­no­ścią do osią­gnię­cia orga­zmu, co może pro­wa­dzić do uni­ka­nia aktyw­no­ści seksualnej.

Najczęstsze przy­czy­ny zabu­rzeń orgazmu:

• Stres i lęk (Wysoki poziom stre­su oraz lęku może utrud­niać osią­gnię­cie orgazmu)
• Depresja (Zaburzenia nastro­ju, takie jak depre­sja, czę­sto wią­żą się z obni­że­niem popę­du sek­su­al­ne­go i trud­no­ścia­mi w osią­gnię­ciu orgazmu)
• Problemy z samo­oce­ną (Niska samo­oce­na i nega­tyw­ne postrze­ga­nie wła­sne­go cia­ła mogą wpły­wać na zdol­ność do prze­ży­wa­nia orgazmu)
• Trauma (Doświadczenia trau­ma­tycz­ne, zwłasz­cza zwią­za­ne z sek­su­al­no­ścią, mogą pro­wa­dzić do zabu­rzeń orgazmu) 
• Problemy w związ­ku  (Konflikty, brak komu­ni­ka­cji i intym­no­ści w związ­ku mogą wpły­wać nega­tyw­nie na życie seksualne)

• Brak zaufa­nia (Niewystarczające zaufa­nie do part­ne­ra może utrud­niać osią­gnię­cie orgazmu)
• Choroby i scho­rze­nia (Niektóre cho­ro­by, takie jak cukrzy­ca, stward­nie­nie roz­sia­ne, czy cho­ro­by ser­ca, mogą wpły­wać na zdol­ność do osią­gnię­cia orgazmu)

• Leki (Niektóre leki, zwłasz­cza anty­de­pre­san­ty (SSRI), mogą powo­do­wać zabu­rze­nia orga­zmu jako efekt uboczny)
• Zaburzenia hor­mo­nal­ne (Hormonalne zmia­ny, na przy­kład w okre­sie meno­pau­zy, mogą wpły­wać na zdol­ność do prze­ży­wa­nia orgazmu)
• Brak snu (Chroniczny brak snu może wpły­wać na ogól­ny stan zdro­wia i libido) 
• Nadużywanie sub­stan­cji (Alkohol i inne sub­stan­cje psy­cho­ak­tyw­ne mogą wpły­wać na zdol­ność do osią­gnię­cia orgazmu)
• Dieta i aktyw­ność fizycz­na (Nieodpowiednia die­ta i brak aktyw­no­ści fizycz­nej mogą wpły­wać na zdro­wie seksualne)

• Brak edu­ka­cji sek­su­al­nej (Niewystarczająca wie­dza na temat sek­su­al­no­ści i wła­sne­go cia­ła może pro­wa­dzić do trud­no­ści w osią­gnię­ciu orgazmu)
• Normy kul­tu­ro­we i reli­gij­ne (Normy i prze­ko­na­nia kul­tu­ro­we oraz reli­gij­ne mogą wpły­wać na postrze­ga­nie sek­su­al­no­ści i zdol­ność do prze­ży­wa­nia orgazmu.)

Każdy przy­pa­dek jest indy­wi­du­al­ny, dla­te­go waż­ne jest, aby w przy­pad­ku trud­no­ści z osią­gnię­ciem orga­zmu skon­sul­to­wać się z leka­rzem lub psy­cho­te­ra­peu­tą, któ­ry pomo­że ziden­ty­fi­ko­wać przy­czy­ny i zapro­po­no­wać odpo­wied­nie rozwiązania.

Metody lecze­nia: 

• Terapia sek­su­olo­gicz­na – Specjalistyczna tera­pia pro­wa­dzo­na przez sek­su­olo­ga, skon­cen­tro­wa­na na pro­ble­mach sek­su­al­nych i tech­ni­kach popra­wy funk­cji sek­su­al­nych. Obejmuje dobór tech­nik sty­mu­la­cji ( eks­pe­ry­men­to­wa­nie z róż­ny­mi tech­ni­ka­mi sty­mu­la­cji, pozy­cja­mi i meto­da­mi może pomóc w zna­le­zie­niu naj­efek­tyw­niej­szych spo­so­bów osią­ga­nia orga­zmu), jak i tech­nik mastur­ba­cyj­nych, któ­re mogą pomóc kobie­tom lepiej poznać swo­je cia­ło oraz pre­fe­ren­cje. Dodatkowo spe­cja­li­sta w opar­ciu o zebra­ny wywiad sek­su­olo­gicz­ny, przy­glą­da się innym czyn­ni­kom, któ­re mogły­by wpły­nąć na trud­ność z osią­gnię­ciem orgazmu,

• Psychoterapia indy­wi­du­al­na – Pomaga kobie­tom zro­zu­mieć i zmie­nić nega­tyw­ne myśli oraz wzor­ce zacho­wań, któ­re mogą wpły­wać na ich życie seksualne,
• Terapia par – Może być pomoc­na w przy­pad­ku, gdy pro­ble­my rela­cyj­ne przy­czy­nia­ją się do zabu­rzeń orgazmu.
• Leczenie far­ma­ko­lo­gicz­ne – W nie­któ­rych przy­pad­kach moż­na zmie­nić lek lub dosto­so­wać daw­kę, jeśli obec­ne leki (np. leki prze­ciw­de­pre­syj­ne) wpły­wa­ją na funk­cje sek­su­al­ne. Może być roz­wa­ża­na w przy­pad­ku kobiet prze­cho­dzą­cych meno­pau­zę, aby zła­go­dzić obja­wy zwią­za­ne z zabu­rze­nia­mi hormonalnymi.
• Edukacja sek­su­al­na – Informacje na temat ana­to­mii, fizjo­lo­gii sek­su­al­nej i tech­nik sty­mu­la­cji mogą pomóc kobie­tom lepiej zro­zu­mieć swo­je ciało.
• Redukcja stre­su – Techniki relak­sa­cyj­ne, takie jak medy­ta­cja, joga czy mind­ful­ness, mogą pomóc w reduk­cji stre­su i popra­wie funk­cji seksualnych.
• Regularna aktyw­ność fizycz­na i zdro­wa die­ta – Aktywność popra­wia ogól­ne zdro­wie, zwięk­sza poziom ener­gii i może pozy­tyw­nie wpły­wać na libi­do. Zrównoważona die­ta boga­ta w skład­ni­ki odżyw­cze może wspie­rać ogól­ne zdro­wie i funk­cje seksualne.

Naszym celem jako zespo­łu Centrum Medycznego Empatia jest roz­ja­śnie­nie tema­tu dys­funk­cji sek­su­al­nych, aby zapew­nić kobie­tom wspar­cie, zro­zu­mie­nie i sku­tecz­ną pomoc w radze­niu sobie z zabu­rze­nia­mi orga­zmu. Pracą w tym obsza­rze zaj­mu­ją się:  Magdalena Krzak, Kamila Mikołajewska, Justyna Oszańca-Czado, Marcin Grabowski, Paulina Łasak-Ponikło, Łukasz Musiał, Dorota Otwinowska, Karolina Kwiatkowska, Klaudia Biśta, Sylwia Szydłowska-Cyganek, Magdalena Jaskóła, Anna Nicieja, Patrycja Starostka, Kamil Gorczyca