Zaburzenia erek­cji to czę­sty, ale wciąż czę­sto prze­mil­cza­ny pro­blem, któ­ry doty­ka wie­lu męż­czyzn na całym świe­cie. Definiuje się je jako utrzy­mu­ją­cą się nie­zdol­ność do osią­gnię­cia i/lub utrzy­ma­nia wzwo­du prą­cia umoż­li­wia­ją­ce­go pro­wa­dze­nie satys­fak­cjo­nu­ją­ce­go współ­ży­cia płcio­we­go. Choć dla wie­lu męż­czyzn temat ten może być wsty­dli­wy, nie nale­ży go baga­te­li­zo­wać – zabu­rze­nia erek­cji mogą być pierw­szym sygna­łem poważ­niej­szych pro­ble­mów zdro­wot­nych, takich jak miaż­dży­ca, cukrzy­ca czy cho­ro­by ser­ca. Dysfunkcja wzwo­du wpły­wa rów­nież na rela­cje part­ner­skie oraz ogól­ną jakość życia seksualnego.

Czynniki ryzyka

Zaburzenia wzwo­du mogą być wyni­kiem wie­lu róż­nych czyn­ni­ków – zarów­no fizycz­nych, jak i psy­chicz­nych. Do naj­częst­szych należą:

• Wiek – im star­szy męż­czy­zna, tym więk­sze ryzy­ko wystą­pie­nia pro­ble­mów z erekcją.
• Choroby prze­wle­kłe – m.in. miaż­dży­ca, cukrzy­ca, nad­ci­śnie­nie tęt­ni­cze, cho­ro­by nerek i wątro­by, stward­nie­nie roz­sia­ne, cho­ro­ba Alzheimera, depre­sja, zabu­rze­nia hormonalne.
• Urazy i zabie­gi ope­ra­cyj­ne – np. pro­sta­tek­to­mia, ura­zy rdze­nia krę­go­we­go, gło­wy, radioterapia.
• Leki i używ­ki – nie­któ­re środ­ki psy­cho­tro­po­we, prze­ciw­de­pre­syj­ne, leki uspo­ka­ja­ją­ce oraz nad­uży­wa­nie alko­ho­lu i nar­ko­ty­ków mogą pro­wa­dzić do zabu­rzeń wzwodu.
• Styl życia – stres, prze­mę­cze­nie, brak aktyw­no­ści fizycz­nej, nie­zdro­wa die­ta i używ­ki rów­nież wpły­wa­ją na funk­cje seksualne.

Zaburzenia erek­cji mogą mieć bar­dzo zło­żo­ną etio­lo­gię – naj­czę­ściej wyni­ka­ją z kom­bi­na­cji czyn­ni­ków zarów­no orga­nicz­nych, jak i psy­chicz­nych. Uważa się, że aż 70–90% przy­pad­ków ma pod­ło­że orga­nicz­ne, czy­li zwią­za­ne z cho­ro­ba­mi soma­tycz­ny­mi. Do naj­częst­szych nale­żą scho­rze­nia ukła­du ser­co­wo-naczy­nio­we­go, takie jak miaż­dży­ca (odpo­wie­dzial­na za oko­ło 30% przy­pad­ków), nad­ci­śnie­nie tęt­ni­cze oraz hiper­li­pi­de­mia. Istotnym czyn­ni­kiem jest tak­że cukrzy­ca – aż 40% męż­czyzn z tym scho­rze­niem doświad­cza zabu­rzeń erek­cji, co wyni­ka z uszko­dze­nia naczyń krwio­no­śnych i ner­wów. Problemy z erek­cją czę­sto poja­wia­ją się rów­nież u pacjen­tów po zabie­gach uro­lo­gicz­nych, takich jak pro­sta­tek­to­mia rady­kal­na, a tak­że u osób z cho­ro­ba­mi nerek, wątro­by, cho­ro­ba­mi neu­ro­lo­gicz­ny­mi (np. stward­nie­nie roz­sia­ne, cho­ro­ba Alzheimera), zabu­rze­nia­mi hor­mo­nal­ny­mi czy w prze­bie­gu depresji.

Nie bez zna­cze­nia są też czyn­ni­ki psy­chicz­ne, któ­re odpo­wia­da­ją za oko­ło 10–30% przy­pad­ków. Mogą one mieć bar­dzo róż­ne źró­dła – od niskiej samo­oce­ny, przez trud­no­ści w rela­cjach z part­ner­ką, aż po nega­tyw­ne doświad­cze­nia sek­su­al­ne z prze­szło­ści. Do czę­sto spo­ty­ka­nych przy­czyn psy­cho­gen­nych nale­żą tak­że kon­flik­ty emo­cjo­nal­ne w związ­ku, stres, prze­mę­cze­nie, a nawet pre­sja zwią­za­na z nad­mier­ny­mi ocze­ki­wa­nia­mi wobec wła­snej spraw­no­ści sek­su­al­nej. Nierzadko spo­ty­ka się rów­nież zabu­rze­nia wyni­ka­ją­ce z tłumionych

emo­cji, poczu­cia winy czy nie­świa­do­mych kon­flik­tów toż­sa­mo­ścio­wych. Warto pamię­tać, że bar­dzo czę­sto wystę­pu­je tzw. for­ma mie­sza­na, gdzie czyn­ni­ki orga­nicz­ne i psy­cho­gen­ne wza­jem­nie się nakła­da­ją i potę­gu­ją objawy.

Co wię­cej, zabu­rze­nia erek­cji mogą być pierw­szym obja­wem poważ­niej­szych cho­rób, któ­re na począt­ku nie dają innych, wyraź­nych sygna­łów. Tak bywa m.in. w przy­pad­ku cukrzy­cy czy miaż­dży­cy u osób dotąd nie­świa­do­mych swo­jej cho­ro­by. Z tego powo­du każ­dy przy­pa­dek powi­nien być trak­to­wa­ny indy­wi­du­al­nie i dokład­nie zdia­gno­zo­wa­ny – nie tyl­ko dla popra­wy jako­ści życia sek­su­al­ne­go, ale tak­że dla ochro­ny ogól­ne­go sta­nu zdrowia.

Diagnostyka

Proces dia­gno­stycz­ny zabu­rzeń erek­cji prze­bie­ga wie­lo­eta­po­wo i jest zawsze dosto­so­wa­ny do kon­kret­nej sytu­acji pacjen­ta. Zaczyna się od szcze­gó­ło­we­go wywia­du sek­su­olo­gicz­ne­go, któ­re­go celem jest zro­zu­mie­nie, na czym dokład­nie pole­ga pro­blem, kie­dy się poja­wił, czy ma cha­rak­ter sta­ły, czy sytu­acyj­ny, oraz jakie czyn­ni­ki mogą go nasi­lać. Specjalista zada­je pyta­nia nie tyl­ko o spraw­ność sek­su­al­ną, ale rów­nież o ogól­ny stan zdro­wia, styl życia, poziom stre­su, rela­cje part­ner­skie, przyj­mo­wa­ne leki, a tak­że dotych­cza­so­we doświad­cze­nia sek­su­al­ne pacjenta.

Jednym z eta­pów dia­gno­sty­ki lekar­skiej jest bada­nie przed­mio­to­we, któ­re pozwa­la oce­nić ogól­ną kon­dy­cję orga­ni­zmu oraz ewen­tu­al­ne nie­pra­wi­dło­wo­ści w obrę­bie ukła­du moczo­wo-płcio­we­go. W dal­szej kolej­no­ści wyko­nu­je się bada­nia labo­ra­to­ryj­ne – zwy­kle obej­mu­ją­ce poziom testo­ste­ro­nu, glu­ko­zę, lipi­do­gram, TSH, a cza­sem tak­że poziom pro­lak­ty­ny i inne hor­mo­ny. Na pod­sta­wie uzy­ska­nych wyni­ków moż­na wykryć m.in. cukrzy­cę, nie­do­czyn­ność tar­czy­cy, hipo­go­na­dyzm czy hiper­pro­lak­ty­ne­mię, któ­re mogą być bez­po­śred­nią przy­czy­ną zabu­rzeń erekcji.

W     trak­cie    pro­ce­su    dia­gno­stycz­ne­go    moż­na    rów­nież    zasto­so­wać        specjalistyczne

kwe­stio­na­riu­sze, któ­re poma­ga­ją oce­nić nasi­le­nie obja­wów i ich wpływ na jakość życia.

Leczenie

Leczenie zabu­rzeń erek­cji jest zło­żo­nym pro­ce­sem, któ­ry zawsze powi­nien być dosto­so­wa­ny indy­wi­du­al­nie do przy­czy­ny pro­ble­mu, ogól­ne­go sta­nu zdro­wia pacjen­ta oraz jego ocze­ki­wań. Współczesna medy­cy­na ofe­ru­je sze­reg sku­tecz­nych metod tera­pii – zarów­no far­ma­ko­lo­gicz­nych, jak i nie­far­ma­ko­lo­gicz­nych – któ­re pozwa­la­ją zna­czą­co popra­wić jakość życia sek­su­al­ne­go i rela­cji partnerskich.

Podstawowym i naj­czę­ściej sto­so­wa­nym roz­wią­za­niem są leki doust­ne z gru­py inhi­bi­to­rów fos­fo­die­ste­ra­zy typu 5 (PDE5). Działają one poprzez blo­ko­wa­nie enzy­mu odpo­wie­dzial­ne­go za roz­kład cGMP – związ­ku che­micz­ne­go, któ­ry powsta­je pod wpły­wem tlen­ku azo­tu w cza­sie pobu­dze­nia sek­su­al­ne­go. Wzrost pozio­mu cGMP powo­du­je roz­luź­nie­nie mię­śni gład­kich naczyń krwio­no­śnych i zwięk­szo­ny napływ krwi do ciał jami­stych prą­cia, co umoż­li­wia osią­gnię­cie wzwodu.

Leki te nie są jed­nak odpo­wied­nie dla wszyst­kich – prze­ciw­wska­za­nia obej­mu­ją m.in. prze­by­ty nie­daw­no zawał ser­ca lub udar mózgu, nie­sta­bil­ną cho­ro­bę wień­co­wą, nie­wy­rów­na­ne nad­ci­śnie­nie czy cięż­kie zabu­rze­nia ryt­mu serca.

W przy­pad­kach, gdy przy­czy­ną zabu­rzeń jest nie­do­bór testo­ste­ro­nu, lekarz może zale­cić tera­pię hor­mo­nal­ną. Dostępne są róż­ne for­my suple­men­ta­cji: pre­pa­ra­ty doust­ne, iniek­cje domię­śnio­we, pla­stry prze­zskór­ne, a tak­że implan­ty. Dawkowanie i for­ma lecze­nia dobie­ra­ne są na pod­sta­wie wyni­ków badań hor­mo­nal­nych i indy­wi­du­al­nych potrzeb pacjenta.

U nie­któ­rych męż­czyzn przy­czy­ną zabu­rzeń może być pod­wyż­szo­ny poziom pro­lak­ty­ny – w takich przy­pad­kach sto­su­je się leki obni­ża­ją­ce jej stę­że­nie, takie jak bro­mo­kryp­ty­na czy kabergolina.

W przy­pad­ku zabu­rzeń o pod­ło­żu psy­cho­gen­nym, a tak­że przy współ­ist­nie­ją­cych trud­no­ściach emo­cjo­nal­nych lub part­ner­skich, bar­dzo waż­nym ele­men­tem lecze­nia jest psy­cho­te­ra­pia lub tera­pia sek­su­olo­gicz­na. Może ona mieć for­mę tera­pii indy­wi­du­al­nej, lub tera­pii par, w zależ­no­ści od spe­cy­fi­ki pro­ble­mu. Często sto­so­wa­ne są rów­nież tech­ni­ki relak­sa­cyj­ne i tre­nin­gi sek­su­al­ne, któ­re poma­ga­ją odbu­do­wać pew­ność sie­bie, zre­du­ko­wać lęk przed bli­sko­ścią i popra­wić komu­ni­ka­cję w związku.

Warto pod­kre­ślić, że sku­tecz­ne lecze­nie zabu­rzeń erek­cji wyma­ga nie tyl­ko sto­so­wa­nia odpo­wied­nich pre­pa­ra­tów oraz pra­cy tera­peu­tycz­nej, ale tak­że popra­wy sty­lu życia. Rezygnacja z alko­ho­lu oraz papie­ro­sów, regu­lar­na aktyw­ność fizycz­na, zdro­wa die­ta oraz dba­nie o higie­nę snu i odpo­czyn­ku mają istot­ny wpływ na funk­cjo­no­wa­nie ukła­du krą­że­nia, hor­mo­nal­ne­go i ner­wo­we­go – a więc rów­nież na spraw­ność seksualną.

Zaburzenia erek­cji to nie tyl­ko pro­blem natu­ry intym­nej – mogą być pierw­szym obja­wem poważ­nych scho­rzeń. Im szyb­ciej podej­miesz lecze­nie, tym więk­sze szan­se na peł­ny powrót do zdro­wia i spraw­no­ści sek­su­al­nej. Zadbaj o swo­je zdro­wie i dobre samo­po­czu­cie. Umów się na wizy­tę w naszym Centrum Medycznym Empatia i skon­sul­tuj się ze specjalistą.

Pracą w tym obsza­rze w Centrum Medycznym Empatia zaj­mu­ją się: 

mgr Magdalena Krzak

mgr Kamila Mikołajewska

mgr Justyna Oszańca-Czado

mgr Marcin Grabowski

mgr Paulina Łasak-Ponikło

mgr Łukasz Musiał

mgr Dorota Otwinowska

mgr Karolina Kwiatkowska

mgr Klaudia Biśta

mgr Sylwia Szydłowska-Cyganek 

mgr Magdalena Jaskóła

mgr Anna Nicieja

mgr Krzysztof Nikorowicz

mgr Patrycja Kulesza

lek. Kamil Gorczyca